Monday, November 11, 2013

Өвдөгний өвдөлтийн ялган оношилгоо- Knee pain DDx

Өвдөгний өвдөлтийн ялган оношилгоог хийхэд нэгт өвчтний нас, хоёрт өвдөлтийн байршил чухал ач холбогдолтой.
А. Насны хувьд ямар байдаг вэ?
Хүүхэд болон өсвөр насныханы хувьд тойг хагас мултрах, шилбэ ясны төвгөр хэсгийн үрэвсэл буюу Осгүүд Шлаттэрийн гэмтэл (Osgood- Shlatter lesion), тойгны шөрмөсний үрэвсэл (jumper's knee), дамжсан өвдөлтийн шалтгаан нь дунд чөмөгний толгой хэсгийн гулгалт (slipped capital femoral epiphysis) болон остеохондрит байж болно.
Насанд хүрэгчид тэр дундаа хөдөлмөрийн насныханы хувьд өвдөгний холбоосуудын гэмтэл, үрэвсэлт үений эмгэгүүд, үжилт артрит, бурсит, тойг ясны үрэлцсэн эмгэг гэх мэт тохиолдож болно.
Ахмад настнуудын хувьд өвдөг өвдөж байвал  остеоартрит, тулай, тахимны хонхорт уйланхай үүсэх гэсэн эмгэгүүдийн хооронд ялган оношлогоог хийвэл зохистой.
Б. Байрлалын хувьд ямар байх вэ?
1.  Өвдөгний урд талын өвдөлт 
Patellar subluxation or dislocation - Өвдөгний тойгны хагас болон бүтэн мултрал
Tibial apophysitis (Osgood Schlatter Lesion)
Jumper's knee (patellar tendonitis) - Тойгны шөрмөсний үрэвслийг тодруулахад өвдөгний урд хэсгийн өвдөлтийн дийлэнх шалтгаан нь өвдөг тэнийлгэгч 4 толгойт булчингийн тойг дээгүүр давж өнгөрөөд шилбэний бүдүүн ясны төвгөр хэсэгт бэхлэгдэж буй шөрмөсний дээд болон доод хэсгийн хэт ачаалалтай холбоотой үүсэх шөрмөсний үрэвсэл байх нь элбэг учраас бүтцийн энэхүү онцлогыг ялган оношлогоо хийхдээ байнга санаж байх нь тустай.
Patellofemoral pain syndrome (chondromalacia patellae)
2. Өвдөгний дотор хажуу талын өвдөлт 
Өвдөгний дотор хажуу холбоосын суналт, гэмтэл
 Дотор менискусын урагдал
Pes anserine bursitis
Medial plica syndrome
3. Өвдөгний гадна хажуу талын өвдөлт
Өвдөгний гадна хажуу холбоосын суналт, гэмтэл
Гадна менискусын урагдал 
Iliotibial band tendonitis
4. Өвдөгны ар буюу тахимын хонхрын өвдөлт
Уйланхай үүсэх (Baker's cyst, Popliteal cyst)
Арын хэрээсэн холбоосын гэмтэл