1980-аад оноос өмнө зүрхний эмгэгийн үед дасгал хийж огт болохгүй гэсэн ойлголт мэргэжлийн хүмүүс хийгээд нийтэд түгээмэл байлаа. Тэр үеэс хойших 30 жилд зүрхний эмгэгтэй хүмүүс дасгал хөдөлгөөн хийснээр нас баралт буурах, дахин өвчлөх эрсдэлээс сэргийлэх өндөр ач холбогдолтой гэдгийг олон судлаач нар нотолж, эдүгээ зүрхний сэргээн засах эмчилгээ нь ерөнхий эмчилгээний үндсэн нэг хэсэг болж байна. Харин Монгол Улсад энэ талын судалгааны ажил дутмаг байгаа тул практикт тэр бүрий хэрэглэгдэхгүй байсаар ирлээ.
Ингээд та бүхэнд Франц улсад хийсэн зүрхний архаг дутагдалтай өвчтнүүдэд завсарлагатай, өндөр эрчимтэй дасгалын хөтөлбөрийн тасралтгүй, дунд эрчмээр хийх аеробек дасгалтай харьцуулан судалсан судалгааг товч танилцуулая.
Ингээд та бүхэнд Франц улсад хийсэн зүрхний архаг дутагдалтай өвчтнүүдэд завсарлагатай, өндөр эрчимтэй дасгалын хөтөлбөрийн тасралтгүй, дунд эрчмээр хийх аеробек дасгалтай харьцуулан судалсан судалгааг товч танилцуулая.
Зүрх цусыг уушги болон
биеийн эдүүд рүү оновчтой шахаж чадахгүйгээс болж хурц эсвэл архаг зүрхний
дутагдал үүснэ.
Зүрхний архаг дутагдал үүсэх
шалтгаан:
-Титэм
судасны эмгэг
-Удаан
хугацаанд цусны даралт ихтэй явах
-Кардиомиопати
-Зүрхний
хавхлагын эсвэл зүрхний хэмнэлийн эмгэг
-Уушигны
архаг бөглөрөлтөт өвчин тус тус багтана.
.svg.png)
Архаг дутагдал үүсч байгаа механизмыг энгийнээр тайлбарлавал уушгинаас хүчилтөрөгчөөр баялаг цус зүрх рүү ороод, зүрхнээс их бие рүү шахагдах ёстой. Энэ цикл алдагдсанаар өөрөөр хэлбэл зүрх цус шахаж чадахаа болиод ирэхээр цус буцаад уушги руу явна. Ингээд уушги хавагнаж үүнтэй холбоотой амьсгаадах, ханиалгах, бие сулрах зовиур илэрдэг. Ийм зовиур, эмгэгтэй 26 өвчтнийг сонгож аваад 2 бүлэгт хуваасан. 2 бүлэг хоёулаа 7 хоногийн 5 өдөр, нэг өдөр 2-3 цаг дасгал эмчилгээнд хамрагдаж байв. Дасгал эмчилгээнд гимнастик, усан дотор хийх гимнастик, нэмээд 2 бүлэг тус тусдаа өөр өөр дасгал буюу судлах гэж байгаа дасгалын хөтөлбөр багтана. Аль алинд нь эрсдэлт хүчин зүйлийн талаар сургалт давхар хийгдсэн. Ингээд 8 долоо хоногийн эмчилгээний дараа өвчтнүүдийн зүрх судас, амьсгалын эрхтэн тогтолцоонд үнэлгээ өгч, судалгааны үр дүнг тооцсон. 1-р бүлэг 30 секунд маш хурдтай дугуй жийгээд 60 секунд амраад нэг цикл болно. Энэ циклийг 12 удаа давтаад 5 минут амарна. Дахиад 12 давтаад 5 минут амарна гэсэн дарааллаар 3 сет хийнэ. 2-р бүлэгт 10 минут бие халаалт буюу далайцын дасгал хийгээд 45 минутын турш тасралтгүй аеробек хийнэ. Тэгээд төгсгөлд нь 5 минут амарсан. Судалгааны үр дүнг тооцоход 1-р бүлгийн зүрхний үйл ажиллагаа эрс сайжирсан байна.
Үнэлгээг хийхдээ судалгааг эхлэхийн өмнө зүрхний эмчийн үзлэгт оруулсан. Ингэхдээ зүрхний ЭХО, биохимийн тест, цусны даралт зэргийг хэмжсэн. Дасгал эхлэхийн өмнө болон дараа ачаалал тэсвэрлэх сорил, steer ramp test, хүчилтөрөгчийн дээд зарцуулалт, амьсгаадалт үүсэх эхний босго, 6 минутын алхааны сорил, сэтгэлийн түгшүүр хийгээд гутралын асуумж зэргийг авч ялгаагаар судалгааны үр дүнг тооцсон.
1-р бүлэгт хүчилтөрөгчийн дээд зарцуулалт буюу аеробек чадавхи, зүрхний дээд цохилт, амьсгаадалтын эхний босго-д зарцуулах хүчилтөрөгчийн хэмжээ, 6 минутын алхааны сорилд алхсан зай зэрэг үзүүлэлтүүд бүгд нэмэгдсэн. Харин 2-р бүлэгт амьсгаадалтын эхний босго хүрэх хугацаа уртсаж, 6 минутын алхааны сорилын зай нэмэгдсэнээс өөр өөрчлөлт илрээгүй. Эндээс завсарлагатай өндөр эрчимтэй дасгал хийхэд зүрхний зүүн ховдлын булчингийн үйл ажиллагаа эргэн сэргэдэг гэсэн дүгнэлтэнд хүрч байна. Өөрөөр хэлбэл ядарч цуцаад ажиллахаа больсон зүрхний булчинг ажиллуулаад эхлэхээр уушги руу хаягдах цус багасч хаван буурч эргээд тухайн өвчтний биеийн байдал дээрдэх боломжтой гэдэг нь нотолгоонд суурилсан анагаах ухаанаар батлагдаж байгаа юм.
Анхааралтай уншиж дууссан танд баярлалаа.
No comments:
Post a Comment