Friday, November 19, 2010

Шинэ салбар

Дэлхий нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдөөд, өндөр хөгжсөн анагаах ухааны 3 салбар одоо болтол Монголд хөгжиж чадаагүй, дөнгөж эхлэл нь тавигдаж байна. Энэ бол бие бялдар сэргээн засах анагаах ухаан, хөнгөвчлөх эмчилгээ, өвдөлт 3 юм.  Монголд хөнгөвчлөх эмчилгээг хөгжүүлж байгаа хүн бол Одонтуяа багш. Эмч нар  андахгүй сайн мэдэх байх, би хэд хэдэн удаа лекц, хичээлд нь сууж байсан. Мэдлэгтэй, чадвартай, дайчин хүн шиг санагдсан. Улаанбаатарт нилээд хэдэн хоспис-ууд үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа. Хөнгөвчлөхөөр мэргэшсэн эмч нарын тоо ч нэмэгдэж байгаа гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Сэргээн засах АУ-ыг жинхэнэ утгаар нь таниулж эхэлсэн хүн бол Балжинням багш. Энэ хүнээр хичээл заалгаж, резидентээ хийсэн эмч нар хэдийн улсын том эмнэлэгүүдийн сэргээн засах тасагт ажиллаад эхэлчихсэн явж байгаа. Тасагтаа төдийгүй эмнэлэгтээ орчин үеийн сэргээн засах анагаах ухааныг таниулж, хөгжүүлж, өөрсдийн мэдлэг чадварыг ч өсөн нэмэгдүүлж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна.  Өвдөлтийн тухайд гэвэл зайлшгүй бид Тайланд улсыг, Сирираж эмнэлгийг дурдах ёстой. Энд суралцсан эмч нар Монголд өвдөлт намдаах хамтлаг, нийгэмлэгийг байгуулж, дор бүрнээ их зүйл хийсэн, хийж ч яваа. Эх нялхсын Энхтүвшин эмч анх Тайланд улсад мэргэшил дээшлүүлсэн, Сирираж эмнэлгийг Монголтой холбож өгсөн хүн. Хүүхдийн өвдөлтөөр тэр дундаа хурц өвдөлтөөр маш их зүйл хийж байгаа чадалтай эмч. Би өөрөө энэ хүнтэй танилцаж, ярилцаж байгаагүй. Гэхдээ Монголд буцаж очоод, хамтарч олон зүйл хийнэ гэсэн хүсэл байна. Монголын өвдөлт намдаах нийгэмлэгийн тэргүүнээр Ачтан эмнэлгийн Бямбасүрэн эмч ажилладаг. Бас л Сирираж эмнэлэгт ирж, суралцаж байсан хүн. Энэ хүн өвдөлтийн салбар ШУ Монголд хөгжих үндсийг их сайхан тавьж өгсөн. Дэлхийн өвдөлт намдаах нийгэмлэгийн Монгол дахь албан ёсны салбарыг нээсэн. Олон улсын сургалт, семинар зохион байгуулсан. Бас манай эмч нар гадагшаа явж мэргэжил дээшлүүлэхэд юу саад болж байна гэдгийг маш соргог олж харсан. Хэлний бэрхшээл бол хамгийн нэн түрүүнд гарц олох асуудал. Тиймээс эмнэлгийн англи хэлний сургалтыг тогтмол явуулж байгаа. Үүнд аль болох олон хүн хамрагдаасай гэж хүсч байна. Сургалтын тухайд тусад нь нэг бичлэг оруулах учраас ингээд зогсоё.  Ямарваа нэгэн хэлбэр төдий гоё ганган, шинэ зүйлийн тухай би бичээд байгаа юм биш. Монголчуудад дутагдаад байгаа, зайлшгүй хөгжүүлэх шаардлагатай, тулгамдсан асуудал учраас би бичиж байна. Өвчин зовиургүй, өвдөлтгүй байхсан, тахир дутуу болохгүй байхсан, нэгэнт төгсгөлийн шатанд орчихсон хайртай хүнийхээ амьдралын сүүлчийн өдрүүдийг чанартай байлгахсан гэсэн хүсэлтэй хүмүүс Монголоор дүүрэн байгаа. Тэдэнд хэн туслах вэ? Эмч, эмнэлгийн ажилчид бид нар л тусална. Тэр үнэтэй итгэл найдварыг алдахгүй байх тангарагыг өргөсөн учраас бид хариуцлага өндөртэй байх ёстой. Нэгнээ сонсож чаддаг, дэмжиж чаддаг, хамгийн гол нь нэгдэж хамтарч чаддаг байх учиртай. Нийгэм маань ядуу тарчиг, цалин хөлс бага, тоног төхөөрөмж, эмнэлгийн хэрэгсэл, эм тарианы хангамж муу гэсэн олон бэрхшээл байгаа ч бид ухрахгүй. Нэгэнт сонгосон мэргэжил учраас урагшаа зүтгээд л байх хэрэгтэй. Яагаад гэвэл бид Монголдоо төрж өссөн, Монгол хүмүүс шүү дээ. Энэ чинь бидний гэр, бидний ард түмэн. Бид л хийхгүй бол, бид л хөгжүүлэхгүй бол өөр хэн хийх билээ?







No comments:

Post a Comment