Major depression- SIGECAPS 4\8
Dysthymia- ACHEWS 2\6
Manic episode- DIGFAST 3\7
Sunstance abuse - Tempted With Cognac 3\7
Alcoholism - CAGE 2\4
Panic attack - Heart 3
Breathlessness 5
Fear 5
4\13
Obsessive- compulsive disorder - Washing and Straightening Make Clean Houses 1\5
Posttraumatic stress disorder - Remembers -1, Atrociuos -3, Nuclear-3, Attacks-2
Generalized anxiety disorder - Macbeth Frets Constantly Regarding Illicit Sins - 3\6
Somatization disorder- Recipe 4 Pain: Convert 2 Stomachs to 1 Sex
Dementia- Memory BREW \Memory1+1\4\
Delirium - Medical FRAT 5\5
Attention- deficit hyperactivity disorder - MOAT - 6/9
Borderline personality disorder - I DESPAIRR
Дээр сэтгэцийн эмгэгийн оношийг ямар шалгуураар тавих вэ? гэдгийг товчлоод биччихлээ. Арын 2 тоо нь нийт тэдэн шалгуураас тэд нь байвал тухайн оношыг тавина гэсэн үг.
За эхнээс нь монгол руу хөрвүүлээд явах гээд үзье.
1. CЭТГЭЛ ГУТРАХ ЭМГЭГ \ их\
Тандах асуулт 1: Таны сэтгэл санаа онцгүй байна уу? \ Та гутранги хүн мөн үү?\
2: Сүүлийн 2 жилийн хугацааг бодоод үзье. Та ихэнхидээ гунигтай байв уу?
Энэ 2 асуултанд "тийм" гэсэн хариу авсан бол одоо онош тавих шалгуур шинжүүдээ асууна.
Sleep disorder - Та нойрондоо хэр вэ? \ бага унтах эсвэл хэт их унтах\
Interest deficit - Өмнө нь тааламжтай хийдэг байсан бүх зүйлд сонирхол буурах \anhedonia\
Guilt- Бүх зүйлд өөрөө л буруутай юм шиг санагдах
Energy deficit - Эрч хүчгүй болох
Concentration deficit - Анхаарал төвлөрөхгүй байх
Appetite disorder - Хоолны дуршил хэт нэмэгдэх эсвэл муудах
Psychomotor retardation or agitation - ярилцах явцдаа өвчтнөө ажигла. Хуруу гараараа оролдоод л, байж сууж чадахгүй илүү хөдөлгөөн хийгээд байх эсвэл эсрэгээр огт хөдлөхгүй, хөдөлж ядах
Suicidally - Амиа хорлох бодол төрөх
2. DYSTHYMIA - СЭТГЭЛ ГУТРАХ ЭМГЭГ \бага\
Тандах асуулт дээрхтэй ижил. Гэхдээ бас ингэж асууж болох юм. Та хамгийн сүүлд хэзээ маш ихээр хөөрч баярласан бэ? - Өө, тэгэж баярлаагүй хичнээн ч жил болчихов доо гэж хариулвал бараг л онош гараад ирлээ гэж үзэж болно. Үргэлжлүүлээд шалгуур шинжүүдээ баталгаажуулаад явахнээ. Гэхдээ мэдээж асуултаа хэрхэн яаж зөв тавих нь эмч таны ур чадвараас шалтгаална. Тэрийг уншигч таны мэдэлд үлдээе.
Appetite disorder
Concentration deficit
Hopelessness - амьдралд итгэх итгэлгүй болох
Energy deficit
Worthlessness - өөрийгөө үнэ цэнэгүй болсонд тооцох
Sleep disorder
3. MANIC EPISODE - СОЛИОРЛЫН ХУРЦАДМАЛ ҮЕ
Тандах асуулт1: - Танд маш их баяр төрөөд л, юуг ч хийж чадмаар санагдсан үе байгаа юу? Тэр үед найз нөхөд, ойр дотны хүмүүс чинь таныг нэг л хачин болчихож, эсвэл ямар хурдан ярьдаг болчихов оо гэж гайхан хэлж байсан уу? Сэтгэл санаа өндөр байх үе чинь 7 хоног орчим үргэлжилсэн үү?
2: - Танд огцом уурлаж, хэнтэй ч хамаагүй хэрэлдмээр санагдаж байсан үе байгаа юу? Хэн нэгэн таныг галзуу амьтан гэж хэлж байсан уу?
Дээрх 2 асуултанд тийм гэж хариулвал шалгуур шинж лүүгээ орно.
Distractibility- бодол тасалдах \ Орчны зүйлс байнга таны бодлыг тасалдуулаад байгаа юм шиг санагдаж байсан уу? \
Indiscretion - өөрт таатай санагдсан үйл хэрэгт хэт их хүч гарган оролцох
\ Та ямар нэгэн үйл ажиллагаанд оролцохдоо өөртөө болон гэрийнхэндээ төвөг удсан зүйл хийж байсан удаа бий юу? жишээ нь: машинаар хэт хурдан давхих, гэнэт маш их мөнгө үрэх гэх мэт\
Grandiosity- өөрийгөө хэт өндөрт үнэлэх \ Танд бусдаас нэг л өөр хүн болчихсон мэт мэдрэмж төрж байсан уу? Энэ хорвоо дээр амьдарч байгаа улсаас ганцхан миний л зөв, бусад нь бүгд худалч амьтад гэсэн бодол төрж байв уу? Та дэлхийг ч захирч чадах мэт санагдаж байв уу? гэх мэтээр асууж болох юм.\
Flight of ideas - Нэг дор хэт олон санаа төрөх
\ Танд заримдаа бодлоо гүйцэхгүй мэт санагдаж байв уу? Гэнэт нэг дор маш олон сайхан санаа төрж байсан уу? Тэдгээр санаа бодлоо бусадтай хуваалцах гэхэд бусад хүмүүс ойлгохгүй удаад байсан тал бий юу?\
Activity increase - энэ нь Indiscretion-тэй төстэй. Гэхдээ сэтгэлийн хэт их хөөрлөө хянах боломжгүй болохыг хэлнэ. Жишээ асуултууд: Та өмнөхөөсөө илүү идэвхитэй болсон уу? Та сүүлийн үед тасралтгүй шинэ содон хобби нээн олж, завгүй ажиллаад байна уу? Заримдаа та тайвширч чадахааргүй тийм их эрч хүчтэй болчихоод байх шиг санагдаж байв уу?
Sleep deficit- бага унтах \ Танд нойр хэр их чухал вэ? Зарим шөнө та унтахын оронд хүмүүс рүү утсаар ярьж, их ажил амжуулмаар санагддаг уу? Тийм үе тохиолдов уу?\
Talkativeness- хэт их ярих \ та өмнөхөөсөө илүүтэй олон цагийг утсаар ярьж өнгөрөөдөг болсон уу? Хүмүүс таныг ярьж байхад зогсоох хэцүү юм гэж хэлж байв уу? Та ч өөрийгөө зогсолтгүй их ярьж байна даа гэж ер нь бодож байсан уу?\
Dysthymia- ACHEWS 2\6
Manic episode- DIGFAST 3\7
Sunstance abuse - Tempted With Cognac 3\7
Alcoholism - CAGE 2\4
Panic attack - Heart 3
Breathlessness 5
Fear 5
4\13
Obsessive- compulsive disorder - Washing and Straightening Make Clean Houses 1\5
Posttraumatic stress disorder - Remembers -1, Atrociuos -3, Nuclear-3, Attacks-2
Generalized anxiety disorder - Macbeth Frets Constantly Regarding Illicit Sins - 3\6
Somatization disorder- Recipe 4 Pain: Convert 2 Stomachs to 1 Sex
Dementia- Memory BREW \Memory1+1\4\
Delirium - Medical FRAT 5\5
Attention- deficit hyperactivity disorder - MOAT - 6/9
Borderline personality disorder - I DESPAIRR
Дээр сэтгэцийн эмгэгийн оношийг ямар шалгуураар тавих вэ? гэдгийг товчлоод биччихлээ. Арын 2 тоо нь нийт тэдэн шалгуураас тэд нь байвал тухайн оношыг тавина гэсэн үг.
За эхнээс нь монгол руу хөрвүүлээд явах гээд үзье.
1. CЭТГЭЛ ГУТРАХ ЭМГЭГ \ их\
Тандах асуулт 1: Таны сэтгэл санаа онцгүй байна уу? \ Та гутранги хүн мөн үү?\
2: Сүүлийн 2 жилийн хугацааг бодоод үзье. Та ихэнхидээ гунигтай байв уу?
Энэ 2 асуултанд "тийм" гэсэн хариу авсан бол одоо онош тавих шалгуур шинжүүдээ асууна.
Sleep disorder - Та нойрондоо хэр вэ? \ бага унтах эсвэл хэт их унтах\
Interest deficit - Өмнө нь тааламжтай хийдэг байсан бүх зүйлд сонирхол буурах \anhedonia\
Guilt- Бүх зүйлд өөрөө л буруутай юм шиг санагдах
Energy deficit - Эрч хүчгүй болох
Concentration deficit - Анхаарал төвлөрөхгүй байх
Appetite disorder - Хоолны дуршил хэт нэмэгдэх эсвэл муудах
Psychomotor retardation or agitation - ярилцах явцдаа өвчтнөө ажигла. Хуруу гараараа оролдоод л, байж сууж чадахгүй илүү хөдөлгөөн хийгээд байх эсвэл эсрэгээр огт хөдлөхгүй, хөдөлж ядах
Suicidally - Амиа хорлох бодол төрөх
2. DYSTHYMIA - СЭТГЭЛ ГУТРАХ ЭМГЭГ \бага\
Тандах асуулт дээрхтэй ижил. Гэхдээ бас ингэж асууж болох юм. Та хамгийн сүүлд хэзээ маш ихээр хөөрч баярласан бэ? - Өө, тэгэж баярлаагүй хичнээн ч жил болчихов доо гэж хариулвал бараг л онош гараад ирлээ гэж үзэж болно. Үргэлжлүүлээд шалгуур шинжүүдээ баталгаажуулаад явахнээ. Гэхдээ мэдээж асуултаа хэрхэн яаж зөв тавих нь эмч таны ур чадвараас шалтгаална. Тэрийг уншигч таны мэдэлд үлдээе.
Appetite disorder
Concentration deficit
Hopelessness - амьдралд итгэх итгэлгүй болох
Energy deficit
Worthlessness - өөрийгөө үнэ цэнэгүй болсонд тооцох
Sleep disorder
3. MANIC EPISODE - СОЛИОРЛЫН ХУРЦАДМАЛ ҮЕ
Тандах асуулт1: - Танд маш их баяр төрөөд л, юуг ч хийж чадмаар санагдсан үе байгаа юу? Тэр үед найз нөхөд, ойр дотны хүмүүс чинь таныг нэг л хачин болчихож, эсвэл ямар хурдан ярьдаг болчихов оо гэж гайхан хэлж байсан уу? Сэтгэл санаа өндөр байх үе чинь 7 хоног орчим үргэлжилсэн үү?
2: - Танд огцом уурлаж, хэнтэй ч хамаагүй хэрэлдмээр санагдаж байсан үе байгаа юу? Хэн нэгэн таныг галзуу амьтан гэж хэлж байсан уу?
Дээрх 2 асуултанд тийм гэж хариулвал шалгуур шинж лүүгээ орно.
Distractibility- бодол тасалдах \ Орчны зүйлс байнга таны бодлыг тасалдуулаад байгаа юм шиг санагдаж байсан уу? \
Indiscretion - өөрт таатай санагдсан үйл хэрэгт хэт их хүч гарган оролцох
\ Та ямар нэгэн үйл ажиллагаанд оролцохдоо өөртөө болон гэрийнхэндээ төвөг удсан зүйл хийж байсан удаа бий юу? жишээ нь: машинаар хэт хурдан давхих, гэнэт маш их мөнгө үрэх гэх мэт\
Grandiosity- өөрийгөө хэт өндөрт үнэлэх \ Танд бусдаас нэг л өөр хүн болчихсон мэт мэдрэмж төрж байсан уу? Энэ хорвоо дээр амьдарч байгаа улсаас ганцхан миний л зөв, бусад нь бүгд худалч амьтад гэсэн бодол төрж байв уу? Та дэлхийг ч захирч чадах мэт санагдаж байв уу? гэх мэтээр асууж болох юм.\
Flight of ideas - Нэг дор хэт олон санаа төрөх
\ Танд заримдаа бодлоо гүйцэхгүй мэт санагдаж байв уу? Гэнэт нэг дор маш олон сайхан санаа төрж байсан уу? Тэдгээр санаа бодлоо бусадтай хуваалцах гэхэд бусад хүмүүс ойлгохгүй удаад байсан тал бий юу?\
Activity increase - энэ нь Indiscretion-тэй төстэй. Гэхдээ сэтгэлийн хэт их хөөрлөө хянах боломжгүй болохыг хэлнэ. Жишээ асуултууд: Та өмнөхөөсөө илүү идэвхитэй болсон уу? Та сүүлийн үед тасралтгүй шинэ содон хобби нээн олж, завгүй ажиллаад байна уу? Заримдаа та тайвширч чадахааргүй тийм их эрч хүчтэй болчихоод байх шиг санагдаж байв уу?
Sleep deficit- бага унтах \ Танд нойр хэр их чухал вэ? Зарим шөнө та унтахын оронд хүмүүс рүү утсаар ярьж, их ажил амжуулмаар санагддаг уу? Тийм үе тохиолдов уу?\
Talkativeness- хэт их ярих \ та өмнөхөөсөө илүүтэй олон цагийг утсаар ярьж өнгөрөөдөг болсон уу? Хүмүүс таныг ярьж байхад зогсоох хэцүү юм гэж хэлж байв уу? Та ч өөрийгөө зогсолтгүй их ярьж байна даа гэж ер нь бодож байсан уу?\
No comments:
Post a Comment